بسیاری از افراد با نزدیک شدن به ایام نوروزعلاوه بر خرید و خانه تکانی‌ها به فکر کاهش وزن و رسیدن به وزن متعادل هستند و تصور می‌کنند که با رژیم‌های سخت می‌توانند به هدفشان دست یابند ولی نا‌آگاه از اینکه کاهش وزن سخت و سریع می‌تواند عوارض بسیاری را برای آنان در پی داشته باشد.

دکتر کوروش جعفریان، متخصص تغذیه  در خصوص روش‌های کاهش وزن و عوارض کاهش وزن سریع مطالبی را بیان کرد.

خوردن غذا یکی از لذت‌های انسانهاست. گاهی افراد دچار افراط و تفریط در این امر می‌شوند و چون تصور می‌کنند خوردن یک نوع لذت است به هر میزانی که دوست داشته باشند غذا می‌خورند. این موضوع باعث می‌شود که یک رفتار تغذیه‌ای خاص در این افراد شکل بگیرد به طوری که اگر یک روز غذای نرمال مصرف کنند هیچ وقت احساس سیری و لذت نمی‌کند.

نحوه خوردن غذا و مقدار آن وابسته به فرد است و می‌تواند تغییر یابد. اشتباه بسیاری از افراد این است که مقطعی به مساله تغذیه و رژیم نگاه می‌کنند و فکر می‌کنند رژیم غذایی دارویی است که در ۲ ماه باید مصرف شود تا بهبود یابند در صورتی که تغذیه و رفتارهای تغذیه‌ای مسائلی هستند که به سبک زندگی افراد مربوط می‌شود و باید در دراز مدت به آن توجه شود.
فردی که نتواند رفتار‌هایش را به خوبی شکل دهد در دراز مدت به هیچ عنوان نمی‌تواند به اهدافش دست یابند.

بسیاری از افراد ۲ ماه قبل از عید رژیم گرفته و ۸ کیلو لاغر می‌کنند و بعد در ایام عید بدون توجه به تغذیه دو برابر وزن اضافه می‌کنند. در واقع آن چیزی که افراد در ظاهر به آن توجه می‌کنند تنها وزن است در صورتی که در باطن، تغییرات بسیار متفاوت‌تر از آن چیزی که تصور می‌کنند به وجود می‌آید.

همراه با کاهش وزن سریع ممکن است برخی مشکلات برای افراد به وجود بیاید. بسیاری از افراد در کاهش وزن سریع دچار سنگهای صفراوی می‌شوند به طوری که گاهی مجبور می‌شود با جراحی صفرا را خارج کنند. این موضوع یکی از اشکال حاد رژیم‌های سخت است اما ممکن است فردی رژیم سختی گرفته باشد ولی دچار سنگ صفرا نشده باشد اما غافل از اینکه در دراز مدت ممکن است دچار پوکی استخوان شود.

نکته دیگری که از آن غفلت می‌شود کاهش توده‌ای عضلات است. بسیاری از افرادی که به سرعت وزن کم می‌کنند به شدت توده عضلانی آن‌ها کاهش پیدا می‌کند و این موضوع باعث کاهش متابولیسم بدن آن‌ها می‌شود.

کاهش متابولیسم بدن یعنی افزایش وزن سریع و حتی بیشتر از شروع کاهش وزن. زمانی که فرد در حال رژیم و کاهش وزن است اگر اصول رژیم خود را رعایت نکند و در بین راه مجدداً به پرخوری بپردازد، مجدداً وزنش اضافه شده و حتی بیش از وزن زمان چاقی خود دچار اضافه وزن می‌شود. کسانی که اینگونه رژیم‌ها را می‌گیرند عضلاتشان تحلیل رفته و با افزایش وزن، چربی بیشتری اضافه می‌کنند. این افراد بعد از ۴ یا ۵ سال حالت بدنشان به کلی تغییر می‌یابد. به نحوی که اگر بدن آن‌ها را آنالیز کنیم متوجه می‌شویم که بیش از ۵۰ درصد بدن آن‌ها تبدیل به چربی شده است.

این افراد‌‌ همان کسانی که به اصطلاح عامیانه می‌گویند اگر آب هم بخوریم چاق می‌شویم. از آنجایی که عضلات تحلیل می‌رود و متابولیسم بدن افت می‌کند در ‌‌نهایت این افراد مستعد چاقی همیشگی هستند. و ماحصل آن نا‌امیدی، یاس در کنترل وزن واعتماد به نفس است.

بنابراین به افراد توصیه می‌شود که اگر واقعا می‌خواهند به کاهش وزن دست یابند باید در کل سال درست غذا مصرف کند و همیشه باید به این نکته توجه داشته باشند که درست غذا خوردن به معنای کم خوردن نیست. متاسفانه خیلی از افراد رژیم غذایی را با کم خوردن مقایسه می‌کنند در صورتی که رژیم غذایی به معنای درست خوردن و به اندازه خوردن است.

می‌توان گفت؛ آن چیزی که در کاهش وزن می‌تواند موثر باشد تغییر رفتار است یعنی اگر کسی در رفتار‌هایش تغییری ایجاد نکند عملا هیچ کار مثبتی انجام نداده است. تغییر رفتار زمانی اتفاق می‌افتد که فرد هدف‌هایش را درست انتخاب کند و هدفش تنها کاهش وزن نباشد. برخی افراد می‌خواهند به هر قیمتی شده وزن خود را کاهش دهند در صورتی که این تفکراشتباه است.

در پایان باید گفت؛ تغییر رفتار یعنی اینکه فرد تغذیه مناسب و فعالیت بدنی کافی داشته باشد و فردی باشد که بتواند اراده‌اش را در مقابل غذاهای خوشمزه تقویت کند. در واقع تغییر رفتار زمانی اتفاق می‌افتد که حداقل ۶ ماه یک رفتار در فرد تکرار شود.